Zielone ciepło – Veolia term dekarbonizuje ciepłownie i stawia na OZE
- Redakcja
- 24 lut
- 5 minut(y) czytania
Realizując globalną strategię GreenUp, Grupa Veolia w Polsce dekarbonizuje swoje aktywa w Polsce. Veolia term, będąca częścią Grupy, realizuje projekty, których celem jest całkowite odejście od spalania węgla w perspektywie najbliższych lat i neutralność klimatyczna do 2050 roku.
Od 2019 roku Veolia term, której zakłady ciepłownicze zlokalizowane są w blisko 60 małych i średnich miastach w Polsce, sukcesywnie ogranicza udział kotłów węglowych, podstawowego dotychczas źródła energii. Dywersyfikacja miksu paliwowego obejmuje zwiększenie udziału w nim gazu, biogazu, biomasy i odnawialnych źródeł energii (OZE). Ważnym elementem jest również rozwój kogeneracji. W efekcie powstają efektywne energetycznie i jednocześnie przyjazne środowisku instalacje ciepłownicze.
Celem przyświecającym Veolii term jest produkcja i dostarczanie ciepła oraz ciepłej wody na atrakcyjnych warunkach przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego. W miastach i miejscowościach, w których spółki grupy prowadzą działalność, wspólnie z samorządami wdrażane są rozwiązania energetyczne, które odpowiadają na potrzeby społeczności lokalnych i bazują na optymalnym wykorzystaniu lokalnie dostępnych zasobów, np. biogazu z oczyszczalni ścieków. Dzięki zwiększanemu udziałowi gazu, biomasy i odnawialnych źródeł energii (OZE) miks paliwowy jest stopniowo dywersyfikowany, a powstające instalacje ciepłownicze charakteryzują się większą efektywnością, będąc przy tym również bardziej przyjazne dla środowiska. Kluczowym aspektem działalności Veolii term jest osiąganie podwójnej wartości – środowiskowej i ekonomicznej, które wpisują się w ideę sprawiedliwej transformacji energetycznej. Zrealizowane w ostatnim czasie projekty w Tarnowskich Górach, Lidzbarku Warmińskim, Wrześni i Leżajsku są przykładami skutecznej dekarbonizacji systemów ciepłowniczych przy jednoczesnym zwiększaniu ich efektywności.
Veolia term podąża ścieżką dekarbonizacji
18 kwietnia 2024 roku zakończył się projekt Szafir w Tarnowskich Górach, w ramach którego powstała nowoczesna instalacja kogeneracyjna. Opiera się ona o dwa silniki gazowe, o mocy 2 MWt każdy i kotłownię na paliwo biomasowe leśne o mocy 12 MWt oraz zespół kogeneracyjny o mocy 0,99 MWe zasilany gazem ziemnym i biogazem wyprodukowanym w lokalnej Centralnej Oczyszczalni Ścieków. W efekcie 51 proc. produkcji ciepła opiera się o OZE i gaz, a ekologiczna instalacja zapewnia dostawy do 10 tysięcy mieszkań i obiektów publicznych w mieście. Dywersyfikacja paliw w Tarnowskich Górach ograniczy zależność ciepłowni od rynkowych wahań dostępności i cen surowców energetycznych. Niemniej istotny jest fakt, że projekt Szafir przyniesie efekty środowiskowe w postaci redukcji zużycia węgla o 20 tysięcy ton rocznie. Pozwoli też na zmniejszenie emisji dwutlenku węgla o 24 proc., co jest porównywalne z posadzeniem ponad dwóch milionów drzew. Projekt wpisuje się także w ideę Gospodarki Obiegu Zamkniętego (GOZ). W ciepłowni głównej wykorzystywana jest lokalnie dostępna biomasa leśna oraz wysokosprawne jednostki kogeneracji gazowej. Veolia Południe wykorzystuje wyprodukowane ciepło i energię na potrzeby własne zakładu, a nadwyżki będą przekazywane do miejskich sieci. Dodatkowo biogaz powstający w procesie fermentacji w Centralnej Oczyszczalni Ścieków stanowi paliwo w silniku kogeneracyjnym.
W ramach dekarbonizacji systemu ciepłowniczego we Wrześni już w sezonie grzewczym 2024/2025 tamtejsza ciepłownia zużyje mniej o 4,3 tys. ton węgla, co spowoduje zmniejszenie emisji CO2 o 43 proc., czyli 8600 ton/rok. Zmniejszenie zużycia węgla i emisji osiągnięto po zakończenia dopiero dwóch z trzech etapów projektu Malachit. Obejmowały one wymianę kotłów węglowych na instalację gazowo-olejową o mocy 2,8 MWt i kocioł biomasowy o mocy 8 MWt. Dzięki temu zmieniła się struktura miksu paliwowego zakładu, w którym dotychczas 100 proc. ciepła wytwarzane było z węgla. Po zakończeniu obecnego etapu 43 proc. energii cieplnej powstaje z gazu i biomasy. To istotna zmiana struktury paliw wykorzystywanych do produkcji ciepła, której efektem będzie czystsze powietrze dla mieszkańców.
– Konwersja kotła węglowego we Wrześni to z jednej strony projekt innowacyjny, a z drugiej referencja, którą możemy realizować również w innych naszych zakładach. Wszystkie działania, które prowadzimy w ramach naszej strategii, obejmują rozwiązania, które można z powodzeniem skalować i wykorzystywać w różnych lokalizacjach, oczywiście dopasowując je do lokalnych potrzeb. Dzięki temu mamy możliwość szybszej transformacji systemów ciepłowniczych, co ma znaczenie wobec faktu, że prowadzimy działalność w wielu polskich miastach, których mieszkańcy oczekują bezpieczeństwa energetycznego i czystego powietrza. Mamy kompetencje i zasoby, by im je zapewnić – mówi Magdalena Bezulska, prezes zarządu Veolii term.
Na początku 2025 roku w Leżajsku uruchomiona została instalacja, dzięki której zielone ciepło produkowane w lokalnej biogazowni trafi do ciepłowni Veolii. Instalacja o mocy 0,9 MW dostarczy 10 000 GJ energii rocznie, co stanowi około 25-30 proc. potrzeb miejskiego systemu ciepłowniczego. Nowy ciepłociąg to efekt lokalnej synergii, która poprzez zagospodarowanie ciepła odpadowego z biogazowni o 600 ton rocznie ograniczy zużycie węgla w ciepłowni i zredukuje emisję CO2 o 1260 ton rocznie. Projekt w Leżajsku to duży krok w kierunku rezygnacji z węgla jako paliwa. Najistotniejsze efekty współpracy z biogazownią to pozyskanie zielonego ciepła, które do tej pory w ogóle nie było wykorzystywane, przy jednoczesnym zapewnieniu ciągłości i stabilności dostaw. Wykorzystanie lokalnie dostępnego źródła ciepła pozwala na częściowe uniezależnienie się od zewnętrznych uwarunkowań geopolitycznych i tym samym zwiększa bezpieczeństwo w zakresie dostarczania ciepła dla mieszkańców miasta.
100% OZE
W 2024 roku w Lidzbarku Warmińskim na terenie ciepłowni Veolii powstała Ciepłownia Przyszłości. To innowacyjna instalacja oparta w 100 proc. o odnawialne źródła energii. Składa się z wysokosprawnych układów pomp ciepła, instalacji fotowoltaicznych oraz systemu magazynów ciepła wysoko- i niskoparametrowego. Głównym organizatorem projektu było Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, a wykonawcą oraz autorem instalacji i technologii był Euros Energy. W ramach tego kompleksowego przedsięwzięcia Veolia zmodernizowała sieć ciepłowniczą zbudowaną jeszcze w latach 80-tych ubiegłego wieku. Innowacyjna instalacja dostarcza ciepło i ciepłą wodę użytkową do większości budynków wchodzących w skład Osiedla Astronomów. Całkowita powierzchnia użytkowa wszystkich tamtejszych lokali mieszkalnych wynosi ponad 28 tys. m2. Ciepłownia Przyszłości to doskonały przykład pokazujący, że technologie grzewcze oparte o OZE mogą być z powodzeniem wykorzystane w projektach wielkoskalowych.
- Również technologia, na której opiera się Ciepłownia Przyszłości, jest skalowalna, co powoduje, że może być dostosowana do potrzeb modernizacji instalacji ciepłowniczych w powiatach w całej Polsce. Należy jednak podkreślić, że na obecnym etapie nie jest ona możliwa do wdrożenia w dużych ośrodkach miejskich. Obecnie analizujemy funkcjonowanie systemu, a doświadczenia, które zdobędziemy w Lidzbarku Warmińskim będziemy mogli adaptować w innych lokalizacjach – podkreśla Magdalena Bezulska.
Innowacyjne projekty poza siecią
Veolia term rozwija także obszar usług poza siecią ciepłowniczą. Realizuje projekty także tam, gdzie nie jest możliwe dostarczenie ciepła systemowego, proponują swoim partnerom rozwiązania alternatywne. Przykładem jest Opalenie w gminie Gniew i tamtejszy zespół szkół, gdzie dotychczasowa kotłownia węglowo-pelletowa została zastąpiona nowoczesną instalacją opartą o kotły elektrodowe, pompy ciepła i fotowoltaikę.
Innym przykładem usług poza siecią jest projekt Zielone Ciepło dla Szczytna. W jego ramach dla wspólnoty mieszkaniowej powstała instalacja podgrzewająca wodę, która wykorzystuje pompy ciepła i fotowoltaikę. Co istotne, eksperci Veolii term zapewnili kompleksową pomoc w uzyskaniu dofinansowania z programu Grant OZE, który pozwala uzyskać zwrot 50 proc. kosztów netto związanych z tego typu inwestycją. To jeden z pierwszych, i zarazem referencyjny, projekt tego typu realizowany przez Veolię w Polsce. Na jego kanwie zespół Veolii term przygotował aplikację Zielony Kalkulator. To funkcjonalne narzędzie na podstawie informacji uzyskanych od partnera pozwala na przygotowanie oferty obejmującej szyte na miarę rozwiązania oparte o OZE. Intuicyjne narzędzie może wydatnie pomóc wspólnotom mieszkaniowym zainteresowanym przejściem na zieloną energię i ciepło z wykorzystaniem możliwości dofinansowania m.in. z Grantu OZE. To w skali kraju obszar o dużym potencjale rozwoju, nie tylko dla indywidualnych klientów, lecz przede wszystkim wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych.
Comments